Regie: Simonka de Jong
Release: 30 november 2005
50 minuten, NPS
Tsjechisch Kerstfeest vertelt het verhaal van Daniela en de acht jaar jongere Zuzana, twee zussen die in 1968 vanuit Praag naar Nederland vluchtten om aan het communistische regime te ontsnappen. Terwijl je zou denken dat zo'n daad hun onderlinge band zou verstevigen heeft deze stap de zusters juist verder uit elkaar gedreven. Maar, ze vieren in Nederland ieder jaar met beide families Tsjechisch kerstfeest zoals vroeger, want zoals Daniela zegt 'zelfs de communisten konden het kerstfeest niet uitroeien'.
Simonka de Jong, dochter van Zuzana en regisseur van de film, vraagt zich af hoe het kan dat haar tante en haar moeder zo van elkaar verschillen en waar de spanning vandaan komt die altijd tussen de zussen hangt. Daniela, de tante van Simonka, is een gevoelsmens en heeft zich altijd veel opstandiger gedragen tegenover haar ouders, terwijl de rationele Zuzana zich altijd heeft gedragen zoals wenselijk was. Ze is getrouwd met een Nederlandse man en heeft zich in Nederland ontpopt tot een geslaagde vrouw. Ze werkt als reumatologe in het ziekenhuis en is zojuist gepromoveerd. Met haar man bewoont ze een prachtig grachtenpand in Amsterdam. De artistieke Daniela is dromeriger, heeft geen werk en hangt aan het verleden en de tradities en leeft met haar Tsjechische man in een eenvoudig huis.
Simonka besluit beide zussen mee terug in de tijd te nemen. Ze gaat met ze naar Praag waar ze opgroeiden, en samen bezoeken ze het graf van hun vader. Ook luisteren ze er naar geluidsbanden waarop hun vader na de oorlog vertelt over zijn verblijf in het concentratiekamp Auschwitz. Vooral het verwachtingspatroon en het gedrag van hun vader blijkt een belangrijke rol gespeeld te hebben in de relatie die de zusters met elkaar hebben. De onderlinge spanningen bereiken hun hoogtepunt als Zuzana haar zus rondleidt in het onlangs aangeschafte en nog te verbouwen buitenhuis op het Tsjechische platteland. Daniela, die haar herinneringen wil koesteren, kan het niet verkroppen dat het juist haar rijke verwesterde jongere zuster is, die terugkeert naar hun Tsjechische geboortegrond. Terug in Nederland wordt de naderende kerstavond voorbereid, maar door de confrontatie met het verleden is de kerstgedachte verder te zoeken dan ooit.
Tsjechisch Kerstfeest is een documentaire over moeizame familierelaties en hoe het verleden altijd een stempel drukt op het heden.
Het filmplan van Tsjechisch Kerstfeest is ontwikkeld binnen de Documentaire Workshop georganiseerd door het Stimuleringsfonds i.s.m. het International Documentary Festival Amsterdam en bekroond met de Stimuleringsfondsprijs Documentaire 2003.
2005Nederlands Film Festival, Utrecht, Nederland
04-20078th International days of Documentary cinema CROSSROADS OF EUROPE